W innym artykule (Kiedy rękopisy nie płoną) publikowaliśmy informacje o początkach budowania powiatowej publicznej sieci bibliotecznej. Rolę popularyzatora czytelnictwa pełniły również inne rodzaje bibliotek, w tym fachowe i zakładowe. Każda instytucja oznaczała księgozbiór własnym znakiem. Dzisiaj prezentujemy przykłady takich oznaczeń, które zachowały się w naszych zbiorach.
Zapraszamy Państwa do poszukiwania innych pamiątek po okolicznych bibliotekach zakładowych, mogą to być dawne pieczątki, wspomnienia czytelników i pracowników, zdjęcia archiwalne, karty biblioteczne itp.
Przy okazji warto zapoznać się z historią biblioteki utworzonej przy chrzanowskiej fabryce lokomotyw:
„Jedną z najistotniejszych form aktywności pozaprodukcyjnych Fabloku było wspieranie działalności kulturalno-oświatowej na terenie zakładu. […] W 1928 r., została utworzona sekcja oświatowa, działająca w ramach Towarzystwa Sportowo-Oświatowego Fablok. […] W skład sekcji wchodziły: biblioteka (utworzona w tym samym roku) oraz świetlica. Z uwagi na intensywny rozwój biblioteki i świetlicy, zostały one wyłączone z sekcji i rozpoczęły samodzielną działalność. […]
Organizatorem i animatorem biblioteki była Helena Golan. Z zasobów biblioteki mogli korzystać wszyscy, jednakże tylko członkowie TSO Fablok bezpłatnie. W 1932 r. biblioteka posiadała ponad 1000 woluminów, głównie beletrystyki. Księgozbiór ten był systematycznie uzupełniany o nowe wydawnictwa dzięki dotacji dyrekcji fabryki. Biblioteka była również prenumeratorem siedmiu tytułów czasopism. Okres okupacji był szczególnie trudny dla zbiorów bibliotecznych, jednakże dzięki przytomności umysłu i odwadze bibliotekarzy z 1939 r. – Roberta Majera i Zygmunta Chodorowskiego, ocalono znaczną część księgozbioru przed zniszczeniem przez Niemców. Bibliotekarze ci rozdali bowiem książki pracownikom, którzy przechowali je do końca wojny. Książki te posłużyły również w trakcie wojny jako tajna biblioteka. Po zakończeniu okupacji pracownicy Fabloku zwrócili księgozbiór, który stał się podstawą do odbudowy biblioteki.”
Fablok w Chrzanowie : monografia : praca zbiorowa / pod red. Bogusława Krasnowolskiego, s. 212.
Książnica w Fabloku „[…] w 1957 roku liczyła 4 728 tomów. Biblioteka ta posiadała swoją siedzibę w Zakładowym Domu Kultury i była utrzymywana przez zakład pracy. Drugą co do wielkości była biblioteka „Stelli”, czyli Chrzanowskich Zakładów Materiałów Ogniotrwałych. W roku 1957 liczyła 1776 tomów i była utrzymywana przez zakład pracy i Związek Zawodowy Hutników. Niewielkie biblioteki zakładowe znajdowały się ponadto w Szpitalu Miejskim i w Zakładach Mięsnych w Chrzanowie.”
Chrzanów : studia z dziejów miasta. T. 2, cz. 1, Chrzanów współczesny / Muzeum w Chrzanowie, s. 198-199.
Fotografie archiwalne dotyczące Pierwszej Fabryki Lokomotyw w Polsce Fablok w Chrzanowie ze zbiorów Muzeum w Chrzanowie zdigitalizowane przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Chrzanowie w ramach współpracy przy Cyfrowym Archiwum Ziemi Chrzanowskiej.
